Hier lees je de meest actuele zaken van Bosbeweging, tips en trucs veel leesplezier
De regens vallen weer, de meeste vogels hebben jongen, en de kikkers zingen op volle kracht. Het fruit rijpt aan de struiken en bomen en ik voel me iedere dag dankbaar voor deze overvloed.
Het is zover.. het cursus programma voor komend jaar is bekend! Met daarin basiscursussen voor volwassenen en familie, Primitief vermogen 1 en 2, en de jaaropleiding 'Jaarrond Eten uit de Natuur'. Het grote nieuws? Een nieuwe jaaropleiding genaamd 'Leven met de natuur'. Deze gaat verder dan we tot nu toe hebben kunnen gaan. Dit is een allround opleiding in de Bosbeweging vaardigheden die we bieden. Dat wil zeggen; vaardigheden op het gebied van bushcraft, bewustzijn en instinct, natuurkennis en zelfontwikkeling. We hopen jullie allemaal te zien in 2020!
Het is onmiskenbaar. De wolf is terug in Nederland. En wel op de Noord Veluwe. Yep, onze cursus locatie is ook op de Noord Veluwe... Gelukkig zijn wolven ongevaarlijk voor mensen. Maar hoe kun jij de sporen herkennen?
Het voorjaar barst los! Het licht begint te winnen van het donkerte. Dieren ontwaken uit hun winterslaap.
LET OP!! Er zijn enkele data gewijzigd van cursussen in 2019.
Dit geldt voor de 'PO3 - de expeditie', 'Sporen en Vogeltaal 1' en 'het jongerenkamp'.
Het programma van 2019 staat online! Met méér basiscursussen dan ooit, maar liefst twee familieweekenden, een jongerenkamp, een buitenlandexpeditie en meer..
Mis je het bos alweer? De samenkomst komt er weer aan voor een goede dosis wintermotivatie! 30 nov - 1 dec. Dit is wat we gaan doen...
De jaaropleiding wordt vervolgt wegens groot succes! Lees hier het verhaal.
Iemand vroeg me wat mijn hoogtepunt was van afgelopen jaar.. Dat is oprecht een moeilijke vraag! Hier een paar keuzemogelijkheden:
Een hechte groep, biggen in het kamp en bezoek van een Massai elder... lees meer
Afgelopen maandag werden we uitgenodigd op het nieuwe en het huidige Utiopa terein. Woensdag 30 mei werd het item met Jurjen Annen uitgezonden op Shownieuws en Utopia zelf waar hij in gesprek gaat met de bewoners. Wat deden we hier?!
Op veler verzoek organiseren we dit jaar weer een ouder - kind weekend. En wel van 29-30 september. Genaamd de familiesurvival nemen we je mee in de bossen van de Veluwe. Hoe maak je vuur, wat kan je eten? Bovenal geven we je de handvaten om thuis met een nieuwe passie samen de natuur te ontdekken. Zijn jullie erbij? Meer info Familiesurvival
‘We leven met z’n allen in 1 grote delta’, dat gevoel bekroop me tijdens het eerste weekend van de jaarcursus “Jaarrond eten uit de natuur”. We hebben het vaak over allerlei verschillende gebieden in Nederland, bos, hei, duin, polder. Maar als je een beetje uitzoomt...
Tibbe schrijft over een gebruik dat hij oppikte bij een primitive skills gathering in Amerika : de trade circle.
Jawel, een nieuwe instructeur! Tibbe draait al jaren mee met Bosbeweging. Alleen afgelopen jaar was hij er niet bij. Tibbe en Sare reisden door de America's op bezoek bij verschillende primitieve gemeenschappen en ..
Een jaaropleiding 'Jaarrond eten uit de natuur'. Aukje en ik konden ons geen betere plek verzinnen dan de Gelderse poort. Een van de weinige wildernissen van Nederland, en dat voel je.
Een nieuw, vol en inspirerend cursusprogramma voor 2018 staat online! We vonden het moeilijk om keuzes te maken dit jaar, dus hebben we dat zo min mogelijk gedaan :). Van een jaaropleiding tot dagworkshops, basiscursussen, expert-cursussen en alles er tussenin. Mis het niet.
Wat een jaar hebben we gehad! Dankbaar kijken we terug naar een bewogen jaar en met een nieuwe verbondenheid gaan we het nieuwe jaar tegemoet!
Ons cursusprogramma is onlangs flink uitgebreid en de agenda is aangepast! Om het overzichtelijk te houden hebben we de cursussen onderverdeeld in 3 categorieën;
Op 10 juni trokken we met een groepje cursisten het bos in op de utrechtse heuvelrug om bastmanden te maken. Met enkel primitief gereedschap (vuursteen messen, geweipriemen) hebben we de bast geoogst en verwerkt. We hadden hiervoor toesemming van de boswachter.
Hieronder zie je het resultaat. De manden zijn vastgemaakt met sparrenwortel en versterkt met bast wilgentwijgen. We hebben bomen geselecteerd die in het nauw stonden en het al moeilijk hadden. Deze keer hebben we fijnspar gebruikt.
We zijn dankbaar voor de prachtige bast en het eidresultaat. Wat ons betreft voor herhaling vatbaar!
Manden vol eieren verzamelden we vandaag in twee en een half uur tijd. We kunnen hier met een grote groep wekenlang van eten. Dit is de natuur in overvloed. Moeders van vrienden hangen alweer aan de telefoon of er dit jaar weer eieren zijn. Uiteraard. En dit is nog maar het begin van de oogst tot half april. Ik bedank het ganzenvolk voor de overvloed de ze in deze tijd van het jaar produceren.
Eind maart legt de grauwe gans haar eieren. Er zijn zoveel van deze vogels dat eieren worden geraapt om de groei te beperken. Wij maken hier gebruik van en gebruiken het ei op zoveel mogelijk manieren, Hier volgt een recept voor een heerlijke maaltijcake!
- 3 eieren van de grauwe gans
- 2 (wilde) pastinaken
- 1 aardappel
- geraspte kaas
- (cashew)noten
Hoe gaat het in zijn werk?
Rasp 2 pastinaken, een grote zoete bataat, een aardappel en meng met een half zakje geraspte kaas.
Kluts hier 3 ganzeneieren doorheen. Hak +- een half zakje cashew nootjes in kleine stukjes, schep dit door het mengsel heen.
Breng op smaak met kurkumma, curry kruiden, peper en zout.
Vet een cakeblik in en bestrooi met sesamzaadjes. Schep het mengsel erin en druk een beetje aan. Bestrooi de bovenkant ook met sesamzaadjes.
bak in een voorverwarmde oven voor +- 35 min
Eet plakjes op een pitabroodje met lekkere zelfgemaakte sausjes
of serveer plakjes bij een groene salade.
Eet smakelijk!
Bijna gaat het mis! Op een fractie na mis ik een omhoogstaande tak. Mijn blote voeten landen op de koude maar zachte bosgrond. Ik kijk om me heen en ren door via een boomstam de beek over. De grond is meters onder mij vandaan. De overkant brengt nieuwe tekens. Plots stop ik, leg mijn hand op de grond en voel de sporen van mijn voorganger. Ik sluit mijn ogen, haal diep adem en ren weer verder. Links van me, uit een oud stuk dennenbos, schalt de indringende roep van een vrouw havik.
Uitkijkend over de vlakte, denk ik na over de moderne wereld die zo ver weg lijkt. Een plek die wij de echte wereld noemen en waar we realistisch zijn. Ik voel de volle kracht van de natuur door mijn aderen stromen en mijn lijf is dankbaar voor de actie die het kreeg. Mijn instinct is wakker en mijn waarneming scherp. Het voelt bekend, alsof dit is waarvoor ik gemaakt ben. Als een herinnering die ouder is dan ik.
Waarom krijg ik in de moderne wereld nu zo vaak het gevoel dat ik iets mis? Ik heb een verwarmde ruimte, heerlijk eten en mijn bedje is gespreid. Toch is er constant die verre roep. Een krachtige stem die me mijn kooi uit lokt, de vrije wereld in.
Eigenlijk is het vreemd. Als kind luisteren we naar die stem, we hebben er niet eens erg in. We bouwen hutten, slijpen stokken tot speren, gaan ermee vissen in de sloot, verzamelen schelpen en veren en maken sieraden van bloemen en zaden. We volgen ons instinct. Net als andere dieren oefenen we spelenderwijs de vaardigheden die we later nodig gaan hebben. Al 250.000 jaar lang zijn deze vaardigheden van levensbelang geweest, essentieel voor ons voortbestaan. Na het spelen groeien we op, gaan naar een school om te leren, om vervolgens achter een computer te belanden ... Misschien is het niet vreemd dat we voelen dat er iets ontbreekt.
Is het niet vanzelfsprekend dat je als mens kunt leven van de natuur? Zijn wij het enige dier dat dat niet zou kunnen? Hoe deden we dat vroeger als baby en bejaarde? De meesten van ons hebben de angst dat als we nu naar buiten lopen, we hartstikke dood gaan. En in veel gevallen is deze angst terecht. Dit is niet omdat we het niet zouden kunnen of omdat het ingewikkeld is. We weten gewoon niet meer hoe het moet. Dat leren ze je niet op school. Hier komt Bosbeweging om de hoek kijken.
Onze school is het bos, ons lesschema de seizoenen en de passie van cursisten. Survival is geen kwestie van boeken lezen, maar van ervaring en intuïtie. Neem bijvoorbeeld een konijn. Een konijn kun je loslaten en in no-time weet hij welk plantje hij wel of niet kan eten, zonder dat hij daar een boek voor gelezen heeft. Wij hebben een hoofd vol hersenen maar kunnen niet meer buiten in leven blijven?
Ik dek mijn vuur toe voor de nacht en beweeg me in het donker naar mijn onderkomen. Mijn missie is me duidelijk. De mens terug naar hun natuur brengen. Tijd voor verbinding!
Deze week start een nieuw seizoen van het programma Dual Survival bij Discovery Channel. Twee mensen worden ergens ter wereld in de wildernis gedropt en moeten zo snel mogelijk terug naar de bewoonde wereld. De eerste persoon, Brady Powell is een commando uit het leger. Kenner van alle moderne survival trucs. De tweede persoon Bill Mconnell heeft een achtergrond in primitieve survival. Samen moeten ze hun weg terug vinden naar de bewoonde wereld.
De hele wereld is deze dagen Starwars verslaafd. Het is de hoogste opbrengst voor een film ooit en mensen dorsen zich uit in kleding van karakters van deze filmreeks. Tot twee weken terug had ik nog nooit een film van Starwars gezien. Ik wilde graag weten waar deze films over gaan dus heb ik de stoute schoenen aangetrokken en ben ik de films gaan bekijken. Ik heb ze keurig in de onlogische volgorde 4, 5, 6, 1, 2, 3, bekeken zoals de krant voorschreef in de rubriek 'star wars voor dummies'. Wat heeft dit met survival en met connectie met natuur te maken?
Na een succesvolle try-out in 2014 gaan de Hogeschool Utrecht (HU) en Bosbeweging de samenwerking versterken. Tot het einde van het jaar gaat Jurjen Annen van Bosbeweging aan het werk als gastdocent voor studenten van de minor 'co-design'. Een bijzondere combinatie is dit zeker. Samen met Jens Gijbels van de HU geloven wij dat onderwijs meer kan zijn dan het overbrengen van feiten alleen en dat het leerpad van de studenten breder kan zijn dan het uitvoeren van projecten en examens. Wij zijn van mening dat door middel van persoonlijke ontwikkeling, zowel mentaal als fysiek, de studenten zullen groeien, zowel als ontwerper en als mens.
Leer kijken door de ogen van de inheemse mens en ontdek dat alles wat je nodig hebt voorradig is in de natuur. De diepe connectie die de inheemse mens met de natuur had is niet in de moderne wereld te vinden. We missen iets, ontastbaars, maar we voelen het wel. Tijdens Primitief Overleven de basis geven we je de handvatten voor deze diepe connectie terug. Daarna kan je zelf verder met herstellen van deze oeroude vriendschap.
Eindelijk kwam het ervan: in eetbare plantenboekjes staat dat je het stuifmeel van lisdodde kunt verzamelen en als meel kunt gebruiken. Dat wilde we wel eens uitproberen! Het verzamelen zelf was goed te doen, we bogen steeds een stengel om boven een zakje en klopte dan het stuifmeel eraf. Het is helgeel en heel fijn. We merkten wel dat de timing nauw luistert, bij ongeveer de helft van de lisdoddes was het stuifmeel al verspreid
We verzamelden ook onrijpe zaden van grote weegbree en melganzevoet, om zo bosburgers te bakken met het stuifmeel als meel.
Bij de tent bleek dat er heel veel vliegjes in het stuifmeel zaten, die hebben we er dus (deels....) uitgevist. Daarna water erbij, dat was heel bijzonder om te zien. Het mengde namelijk niet echt, het stuifmeel bleef op het water drijven (wat stuifmeel eigenlijk altijd doet bedachten we ons.....). Met een scheutje olie (+peper en zout) erbij en flink roeren leek het toch wel op een beslagje, dus vol goede moed ging de eerste burger de pan in. Dat bleek een minder goed plan, het ging onwijs spetteren totdat al het water verdampt was en er los meel met zaden in het pannetje lag........ Uiteindelijk hebben we dus de helft gewoon meel (kikkererwtenmeel in dit geval) gedaan en de helft stuifmeel. Heerlijke voedzame burgertjes! Als je snel bent kan je ook nog een poging wagen!
Mirte en Aukje
Je kent het wel, je staat in de winkel en bent op zoek naar een goed product zonder rotzooi. Kijkend op de verpakkingen kom je bij nagenoeg alle producten tot de conclusie dat er allerlei ingrediënten in zitten die je helemaal niet wil, suiker, gluten of e-nummers. Daarom is het zo prettig als je zelf producten kan maken waar je zelf de ingrediënten kan bepalen. Puur en gezond.
Het is een winderige, regenachtige dag. De mensen verschuilen zich achter hun paraplu of hebben een regenpak aan.
In dit verhaal vertel ik in detail hoe een vachtje van bijvoorbeeld een eekhoorn prachtig looit met primitieve middelen en hoe je mocassins kan maken van deze vacht. Eerst wil ik je meenemen op de reis er naar toe en hoe we de rest van het dier gebruikten. Voor mij een onafscheidelijk geheel.
Afgelopen week zat ik tegen een beukenboom. Ik keek naar het zuiden de wind kwam van achter me en bracht frisse vochtige lucht mee, herfstlucht. De donkergroene kleur is nog sterk aanwezig. Maar de gele, oranje, rode en bruine kleur beginnen in aandeel te winnen. De kracht die zich door de natuur beweegt is altijd aanwezig, ook nu. Twee weken geleden was het nog volop nazomer. De planten bloeiden de laatste bloemen, de kastanjes en eikels lagen volop op de grond. De kracht was heel duidelijk naar buiten gericht.
Meestal vergeten we dat overal waar we gaan sporen achterlaten. banden sporen van de auto of fiets. In het bos breek je een takje of ritsel je langs een blad wat afvalt. Deze sporen zijn signalen.
Tien dagen lang bivakkeerden we als inheemse stam in het Leuvenumse bos op de Veluwe bij de Hierdense beek. Voor alle Bosbewegers een vertrouwde plek. Een aantal volgden Primitief Overleven en de Verdieping meteen achter elkaar. En een Verdieping dat was het. Dag in dag uit waren we met
Geef jezelf de tijd nog eens na te denken over de woorden; 'de cursus begint als je thuis komt' De basiscursus was echt fantastisch. Heel veel geleerd en er zijn grote deuren open gegaan. Maar de dag na de basiscursus moest je werken.
Op 2 december was Bosbeweging te zien in het tv programma 'Melk en Honing' op Nederland 2! Op de maandag na de cursus -Primitief Overleven- de Basis van afgelopen september, ging Jurjen op pad met presentatrice Anne-Mar van Melk en Honing. De aflevering is nu te zien op;
Als er één dier is dat je kan leren om in het landschap te verdwijnen dan is het de roerdomp. we kwamen hem laatst tegen in de Oostvaardersplassen Door de film Nieuwe Wildernis komen er honderden bezoekers per dag, iedereen liep aan de roerdomp voorbij.
Heb jij de vaardigheden om er te kunnen leven?
Heb je al plannen voor Pinksteren? Op 19 -20 Mei is het zover. Bosbeweging geeft eindelijk de cursus – Eetbare en Medicinale Planten! Het programma is rond en de locatie wordt het Leuvenemse Bos. Vanuit ons kamp gaan we samen op een lange verzameltocht naar voedselrijke gronden. We leren jullie het maken van helende zalf en gaan ons verdiepen in de methodiek van de kruidenkunde. Na dit weekend worden je bezoeken naar de groentewinkel schaarser.
De Samenkomt
Het weekend van 8-9 Maart organiseerde Bosbeweging de Samenkomst voor alle leerlingen van het afgelopen jaar. Voor ons is dit een prachtige manier om het nieuwe jaar in te luiden en de passie in ons weer aan te wakkeren.
Verandering is altijd en continue in gang. Maar in September lijkt deze toch wel extra voelbaar. Terwijl we genieten van de laatste warme zomerdagen levert een een tocht langs de rivier alweer reuze bovisten op en krijgen de eerste bladeren een goudgele kleur.
Zomer
De vogels zijn klaar met broeden. Het bos verstild langzaam weer. Alhoewel, Nu de vogels klaar zijn met broeden laten ze zich nog een keer horen. Trots op hun nageslacht! De jonge dassen en vossen groeien als kool en gaan al op zoek naar hun eigen voedsel.
De onderstaande Blog werd gepost na de eerste Duisternis excursie die Bosbeweging voor Natuurmonumenten organiseerde op de Sallandse Heuvelrug op 26 april.