Rode klaver

Hoe meer ik me in planten verdiep, hoe vaker ik me realiseer dat ik de bijdrage van planten aan het grotere geheel alleen maar kan onderschatten. Rode klaver (Trifolium pratense) is zo’n plantje.  

De meesten van jullie zullen deze eigenlijk meer paars of lila dan rode vlinderbloemige wel kennen. Je ziet ze altijd wel ergens in een berm of dijk, langs de weg, in een park of een tuin. Niet echt opvallend in haar voorkomen, maar des te meer in haar daden. En om die reden is het leuk om deze plant net iets breder te belichten dan alleen vanuit een gastronomisch of geneeskrachtig perspectief. De rode klaver is namelijk voor haar directe omgeving een grote weldoener. In haar wortelknolletjes houdt zij atmosferische stikstof vast en verder is zij bijzonder rijk aan mineralen. Tijdens haar bestaan houdt zij de bodem luchtig en doorlaatbaar en van mei tot de herfst trekt zij nectarminnende insecten aan. Als zij afsterft komen de stikstof en mineralen vrij die een fantastische mest zijn voor alle planten in haar omgeving. Wellicht een overweging om in je tuin of bloembak op het balkon te zetten! 

Maar voor mensen is zij zeker zo heilzaam. Rode klaver is naast een rijke bron van mineralen, vitaminen A, B2, C en E een van de meest rijke, natuurlijke bronnen van isoflavonen. Dit zijn wateroplosbare verbindingen die zich gedragen als oestrogeen. De bloemen van Rode klaver zitten daar vol mee. Dat betekent dat ze kunnen worden gebruikt bij klachten rondom de menopauze, en ook als preventie van botontkalking (osteoperose) na de menopauze. Ook werkt het cholesterolverlagend en wordt dus ingezet bij hart- en vaatziekten. Als je het medicinaal wilt gebruiken, maak je thee van 2 theelepels bloemen per kopje, 2 a 3 kopjes per dag. Niet gebruiken bij zwangerschap, bloedstollingsstoornissen of hormoonafhankelijke aandoeningen zoals borstkanker of endometriose.

 Na alle tot mij genomen kennis rondom rode klaver, merk ik dat ik er onderweg vaker eentje pluk om te snoepen. Ze eten makkelijk, zijn fris, knapperig en licht kruidig. 

Aan heet water toegevoegd geven de gedroogde bloemen geen rode, maar een lichtgroene kleur aan de thee. Ik vind thee van puur rode klaver vrij ‘grassig’ smaken. Zeker niet vies, maar toch ben ik geneigd haar met andere bloemen of bladeren te combineren voor de smaak. De gedroogde bloemen krijgen wel weer hun knapperigheid terug en kunnen desgewenst uit de thee worden geschept en opgegeten. Dat brengt me op de gedachte om ze voor in de winter te wellen en aan een salade toe te voegen. Nog niet geprobeerd echter.  

De verse bloemen doen het verder prima in een bloemboter, salade of stamppot. En voor de bloei zijn de groene bladeren ook rauw aan een salade toe te voegen. Ook kunnen de bladeren kort worden geblancheerd aan een groentegerecht worden toegevoegd, of gefermenteerd als zuurkool. De smaak van de groene bladeren vertoont overeenkomsten met de smaak van erwten en veldsla. Misschien ken je ook de witte klaver? Die is op dezelfde manier eetbaar/bruikbaar als de rode klaver, de medicinale werking is echter veel minder.